Dyktanda w biegu, czyli jak wykorzystać zajęcia ruchowe do nauki ortografii
Czas czytania: 6 minut
Dzieci nie przepadają za nauką ortografii, za to uwielbiają biegać i rywalizować. Czy można te trzy rzeczy połączyć? Jak najbardziej! Mało tego – nauka ortografii w biegu jest dla małych uczniów nie tylko atrakcyjna, ale także efektywna!
Dyktanda ruchowe mają za zadanie rozwinąć umiejętność czytania ze zrozumieniem, prawidłową wymowę oraz spostrzegawczość. Ponieważ organizuje się je zwykle w parach lub grupach, uczą także współpracy i odpowiedzialności za wynik, zmuszają do aktywności. Zapewniają przy tym świetną zabawę i wywołują sporo śmiechu, uwalniając hormony szczęścia. Ruch dodatkowo dotlenia mózg, co stymuluje jego aktywność. Naprawdę warto poświęcić kilka minut na przestawienie umeblowania w klasie (w czym dzieci na pewno chętnie pomogą), aby zorganizować ruchowe dyktando.
Zgodnie z zaleceniami metodyków, dyktand ruchowych nie powinno się przeprowadzać w klasach I szkół podstawowych.
PRZYGOTOWANIA:
1. Dla bezpieczeństwa dzieci należy uporządkować salę lekcyjną: ławki, krzesła i plecaki przestawić pod ściany, wszelkie kable usunąć spod nóg, zwinąć dywan lub matę, jeśli są na wyposażeniu.
2. Kartki (najlepiej formatu A3) z tekstem dyktanda wydrukowanym dużą prostą czcionką wieszamy na tablicy albo nawet na korytarzu poza salą (optymalnie vis a vis drzwi). Jeśli dyktando odbywa się w parach powinno ich być minimum 2, jeśli to zabawa w grupach
4–5 osobowych – odpowiednio więcej.
ZASADY:
1. Zawsze określamy, ile czasu ma zająć zadanie.
2. Zawsze ustalamy, czy uczeń może dowolną ilość razy podejść do kartki z treścią, czy tylko raz.
3. Pracujemy w ciszy.
4. Dyktanda zawsze sprawdza nauczyciel.
5. Wygrywa osoba lub grupa, która popełni najmniej błędów.
6. Dla uatrakcyjnienia rywalizacji można wprowadzić dodatkową punktację, np.: za ukończenie zadania 50 pkt. dla każdej osoby, pary albo grupy, dodatkowe 10 pkt. za najszybsze napisanie (8 pkt. za drugi czas, 6 pkt. za trzeci itd.). Można też wprowadzić odejmowanie punktów za błędy, np. -1 pkt za brak kropek czy przecinków, -2 pkt. za literówki czy wyrazy niemożliwe do odczytania, -3 pkt. za błędy ortograficzne.
PRZEBIEG:
1. Jeśli dyktando to zabawa w parach: albo je losujemy w drodze odliczania, albo wyznaczamy na zasadzie nr 1 z listy uczniów w klasie z numerem ostatnim, nr 2 z przedostatnim itd., albo pozwalamy dzieciom zrobić to samodzielnie. Następnie uczniowie ustalają między sobą, kto jest „biegaczem”, a kto „pisarzem”. „Pisarz” pozostaje w klasie z kartką i długopisem, „biegacz” musi podbiec do kartki z dyktandem, przeczytać i zapamiętać poszczególne zdania, i powtórzyć je „pisarzowi”, aby ten poprawnie je zapisał. Można się umówić, że „pisarz” i „biegacz” zamieniają się miejscami po każdym zdaniu, albo dopiero po zapisaniu całego tekstu.
Ważne: zdań nie można wykrzykiwać np. już w drzwiach czy po odbiegnięciu od tablicy, ma je słyszeć tylko „pisarz”.
2. Dyktando w grupach rodzi więcej galimatiasu, ponieważ „pisarz” jest tylko jeden, a „biegaczy” 3 lub 4. Tu raczej ustalamy, że role nie zmieniają się ani w trakcie, ani po zakończeniu zadania, ponieważ trwałoby zbyt długo i spowodowało u dzieci znużenie.
3. W innej wersji dzielimy dzieci na grupy 4-osobowe, gdzie wszyscy są „pisarzami”. Podbiegają kolejno do kartki z treścią, czytają i zapamiętują po 1 zdaniu, po czym wracają do przygotowanego stolika, aby je poprawnie zapisać. Warto zastosować ten wariant w przypadku dyktand, które składają się z kilkukrotnie większej ilości zdań niż uczestników, aby każdy z nich miał szansę zapisać po 2–3 zdania.
4. Dyktando ruchowe można przeprowadzić także indywidualnie – jeżeli np. uczniów w klasie jest bardzo niewielu albo mamy możliwość zorganizowania go na sali gimnastycznej lub w korytarzu. Na ścianach lub drabinkach należy powiesić tyle kartek z identyczną treścią dyktanda, ile dzieci bierze w nim udział. Każdy uczestnik podbiega do kartki, czyta po cichu, zapamiętuje ile zdoła, po czym wraca, aby zapisać treść na przygotowanych w odpowiedniej odległości stanowiskach z czystymi kartkami i długopisami.
5. Ciekawą alternatywą do dyktand „bieganych” są „krzesełkowe”: tekst dyktanda należy przykleić na siedziskach krzeseł wszystkich uczniów z klasy. Czyste kartki leżą na ławkach. Zabawa polega na tym, że dzieci muszą siedzieć przy pisaniu, zatem aby przeczytać i zapamiętać treść dyktanda, powinny co chwilę wstawać. To mniej dynamiczna zabawa niż bieganie, ale równie dobra i angażująca.
Przykładowe dyktanda w ruchu: https://zmalujmyrazem.pl/szukaj?q=dyktando+w+ruchu
Udostępnij:
