Garść pomysłów na wspomaganie małej motoryki
Czas czytania: 5 minut
Motorykę małą można wspierać na wiele sposobów, m.in. poprzez organizację kącików umożliwiających dzieciom zabawy wspomagających koordynację oko-ręka i utrwalających chwyt pęsetowy. Wszystkie propozycje są proste i tanie w wykonaniu.
Organizując taki kącik, warto ustawić w nim mały stolik z tacą, który zamieni się w jednoosobowe stanowisko pracy dziecka. Ułatwi to utrzymanie porządku, skupienie i prowadzenie obserwacji. Należy przypominać dzieciom, że po zakończonych zajęciach kącik powinien pozostać w takim samym stanie, w jakim go zastały, przygotowany dla kolejnego użytkownika. Pomoce w kąciku należy wymieniać co tydzień lub najwyżej dwa. Dzięki temu dzieci się nimi nie znudzą, zaś aktywności można będzie co jakiś czas powtarzać.
1. Pomoce z wykorzystaniem pipety
Przelewanie wody
Najmłodsze dzieci uwielbiają się bawić wodą, dlatego dla nich najlepiej zorganizować kącik do zabaw z pipetą. Aby oszczędzić sobie wycierania całego stanowiska, pojemniki najlepiej ustawić na tacy – to ograniczy „obszar aktywności” do niewielkiej powierzchni. Praca z pipetą pozwoli dzieciom na rozwijanie koordynacji oko-ręka i ćwiczenie chwytu pęsetowego. Dodatkowo poznają właściwości wody i podejmą pierwsze próby zrozumienia pojemności. Aby urozmaicić zadanie, można zaproponować wkraplanie wody do gumowych zabawek antystresowych lub zabawek kąpielowych z przyssawkami.
Przelewanie barwionej wody
4-latki uwielbiają bawić się kolorami, dlatego zaintryguje je zabawa w mieszanie barw. Do trzech pojemników należy wlać wodę i zabarwić na kolory podstawowe (czerwony, niebieski, żółty). Polega na przelewaniu wody z pomocą pipety i tworzeniu kolorów pochodnych.
Malowanie na płatkach kosmetycznych
Zabawa dla dzieci powyżej 4. roku życia, podobna do poprzedniej. Tak jak we wcześniejszej propozycji, trzeba przygotować trzy pojemniki z barwioną wodą. Zadaniem dzieci jest mieszanie kolorów na płatkach kosmetycznych. Starszaki mogą tworzyć kolorowe wzory. Zabarwione płatki kosmetyczne można odciskać na kartce lub zostawić do wyschnięcia i wykorzystać jako element pracy plastycznej.
2. Pomoce z wykorzystaniem klamerek
Zabawa w wieszanie prania
Uwielbiana przez najmłodszych: z kolorowego papieru lub filcu trzeba wyciąć części garderoby. Następnie dwie słomki połączyć sznurkiem i przykleić za pomocą plasteliny do tekturki lub tacki. Dzieci rozwieszają pranie na powstałym w ten sposób „sznurku”.
Kolorowe wzory
Aktywność pozwala na łączenie ćwiczenia chwytu pęsetowego z innymi aspektami rozwojowymi. Z kolorowego papieru lub filcu wycinamy dowolny kształt np. koło, kwiatek. Zadaniem dzieci jest poprzypinanie spinaczy dookoła przygotowanego szablonu. Aby urozmaicić zadanie, można dodać dodatkowe utrudnienie. Dla młodszych może to być wycięcie szablonu w kształcie koła, podzielonego promieniście na kolory. Dzieci mają dopasować kolorowy spinacz do odpowiedniej części koła (np. czerwony spinacz do czerwonego fragmentu koła). Dla starszych można założyć trudniejsze ćwiczenie: na wykonanym szablonie zapisujemy cyfry - zadaniem dzieci jest przypięcie odpowiedniej ilości spinaczy przy danej cyferce. Jeżeli maluchy interesują się literkami, na szablonie można umieścić emblematy z wielkimi literami, a do spinaczy przykleić karteczki z zapisanymi małymi literami. Następnie dzieci dopasowują spinacz z małą literą do wielkiej litery umieszczonej na szablonie.
3. Pomoce z wykorzystaniem pęsety
Przekładanie pomponów
Najprostszą pomocą jest przygotowanie dwóch pojemników, różnej wielkości pomponów i pęsety. Wielkość pęsety jest uzależniona od wielkości i możliwości motorycznych danej grupy. Zadaniem dzieci jest przełożenie pomponów z jednego pojemnika do drugiego za pomocą pęsety. Aktywność wydaje się prosta, ale dzieci chętnie się w nią angażują, rozwijając koordynację oko-ręka i ćwicząc chwyt pęsetowy.
Układanie według kodu
Aby przygotować zadnie potrzebujemy pęsety, kolorowych pomponów, planszy do kodowania i zakodowanej planszy. Ilość kratek i skomplikowanie układu zależy od wieku i możliwości dzieci. Zadaniem przedszkolaków jest ułożenie przedstawionego wzoru z pomocą pęsety i pomponów.
Układanie na paletce do malowania
Do wykonania tej pomocy będzie potrzebna tacka na jajka lub paletka do malowania. Zadaniem dzieci jest układanie we wgłębieniach różnych drobnych przedmiotów za pomocą pęsety. Ćwiczenie można utrudniać, wyznaczając np. ułożenie odpowiedniej liczby przedmiotów lub segregowanie ich według głoski, na którą się zaczynają.
Układanie na wzorze
Przygotowujemy kolorowe pompony, pęsetą zaś na arkuszu papieru rysujemy dowolny wzór: może to być ślimak, figura geometryczna, kształt litery lub cyfry. Zadanie dzieci polega na ułożeniu pomponów z pomocą pęsety na wyrysowanym wzorze.
4. Inne pomysły na pomoce
Zabawa z moździerzem
Zabawa z tym przedmiotem świetnie sprawdza się u dzieci mających zbyt słabe napięcie mięśniowe. Dodatkowo trzeba przygotować kredę i sól. Zadaniem dzieci jest ucieranie kawałów kredy z solą. Aby uatrakcyjnić ćwiczenie, można obok ustawić słoik, do którego dzieci będą przesypywać uzyskany proszek. Warto zachęcić je do współpracy, aby zapełniły cały słoik.
Rysowanie po papierze toaletowym
Zabawa przeznaczona zwłaszcza dla dzieci ze zbyt dużym napięciem mięśniowym. Ich zadaniem jest rysowaniu flamastrami po wzorze wytłoczonym (np. delikatnie ołówkiem) na papierze toaletowym – tak, aby go nie podrzeć.
Przelewanie wody za pomocą gąbki
Na stoliku, na tacy, należy postawić dwie miseczki, do jednej nalać wody. Zadanie polega na przelaniu wody z jednego pojemnika do drugiego przy użyciu gąbki: dziecko moczy ją w jednej miseczce i wyciska do drugiej. Aktywność usprawnia pracę całej dłoni.
Marta Żurawska
Nauczyciel wychowania przedszkolnego