Wszystko, czego (być może) nie wiecie o polskiej fladze
Czas czytania: 4 min
Polskie barwy narodowe jako jedne z nielicznych w świecie mają pochodzenie heraldyczne – łączą barwy herbów Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. W symbolice polskiej flagi biel pochodzi od bieli Orła, godła Polski, i bieli Pogoni – rycerza galopującego na koniu, godła Litwy. Oba te godła znajdują się na czerwonych tarczach herbowych. Na fladze biel znalazła się u góry, a czerwień na dole, ponieważ w polskiej heraldyce ważniejszy jest kolor godła niż tła.
Barwy biała i czerwona zostały po raz pierwszy uznane za narodowe 3 maja 1792 roku, w pierwszą rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Formalnie zostały one przyjęte jako kolory państwa polskiego przez Sejm Królestwa Polskiego w 1831 roku podczas powstania listopadowego. Po odzyskaniu niepodległości wygląd polskiej flagi zatwierdził Sejm Ustawodawczy 1 sierpnia 1919 roku.
Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej jako święto obchodzony jest od 2004 roku.
1. Czy każda flaga jest flagą?
Nie. Według wciąż obowiązującej ustawy z 1980 r. Flaga Państwowa Rzeczypospolitej Polskiej jest prostokątem o proporcji 5:8 (np. 50 x 80 cm, 100 x 160 cm itd.) Te o innych wymiarach nie mają tzw. wymagalności proporcji, fachowcy (tzw. wekselolodzy) określają je czasem jako „wyroby flagopodobne”. To ważny szczegół, na punkcie którego warto się uczulić, aby nie uchybić naszym narodowym symbolom.
2. Czy w Polsce obowiązuje tylko jeden wzór flagi państwowej?
Nie - istnieją dwa jej rodzaje. Pierwszym jest biało-czerwony prostokąt, drugim – flaga z godłem RP na białym pasie. Zgodnie z obowiązującą ustawą flagi z godłem mogą używać wyłącznie oficjalne przedstawicielstwa kraju za granicą, cywilne lotniska i samoloty, kapitanaty portów, a także polskie statki morskie jako bandery.
3. Czy flaga państwowa to to samo, co flaga narodowa?
Nie w Polsce. RP jest jedynym państwem na świecie, które posiada dwie flagi państwowe, ale nie ma narodowej. Ponieważ flaga z godłem jest uważana za bardziej dostojną i zarezerwowaną dla najwyższych urzędników oraz uroczystości państwowych, specjaliści (wspomniani już wekselolodzy) postulują, by to właśnie ją uznać za flagę narodową i uczynić flagą urzędów oraz instytucji państwowych w kraju, a także symbolem Polski za granicą.
4. Jak traktować flagę Polski?
Przede wszystkim z szacunkiem. Nie wolno umieszczać na niej żadnych znaków, liter, słów, symboli, rysunków, naklejek itp. Powinna być tak umocowana albo trzymana, aby tkanina nie dotykała podłoża lub moczyła się w wodzie.
5. Jak eksponować flagę Polski?
Generalnie zawsze z prawej strony – balkonu, budynku, pojazdu, mównicy, trybuny, stołu prezydialnego. Mowa o sytuacji, kiedy stoimy tyłem do wyjścia/frontowej ściany, jesteśmy kierowcą lub osobą przemawiającą. Flagę można wywiesić także płasko na ścianie lub froncie balkonu/tarasu, na sznurach rozpiętych nad ulicą czy w uchwytach zamocowanych przy ulicznych latarniach.
6. Czy flaga może być eksponowana niezależnie od warunków?
Warto zwrócić uwagę na słowo „eksponowana” – używane potocznie „wywieszana” jest nieprawidłowe. Flagi można także „podnosić” i „opuszczać”, ale nie „wieszać” i „zdejmować”. Wracając do pytania – zasadniczo flaga może być eksponowana tylko przy dobrej pogodzie od świtu do zachodu słońca, po tym czasie powinna być odpowiednio podświetlona. Nie może na nią padać deszcz ani śnieg oraz targać mocny wiatr.
7. Czy flagę można zniszczyć?
Oczywiście, ale nie rozmyślnie czy w złym zamiarze. Kiedy flaga jest już sfatygowana (np. spłowiała czy wystrzępiła się po długim używaniu), należy ją rozciąć lub rozpruć, aby rozdzielić barwy, a następnie niepublicznie spalić. Tak samo należy postąpić ze wstęgą pozostałą po przecięciu z okazji np. odsłonięcia pamiątkowej tablicy. W trakcie przecinania trzeba uważać, aby końce wstęgi nie opadły na ziemię. Palić należy także jednorazowe flagi papierowe rozdawane uczestnikom marszów czy manifestacji oraz kokardy (lub rozetki) narodowe (zwane nieprawidłowo kotylionami).
Szczegółowa „Etykieta flagowa” opracowana na zlecenie Biura Analiz Sejmowych dostępna jest tu: http://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/B3C402A865AD63C3C1257656002592D5/$file/Analiza_%20BAS_2009_22.pdf
Udostępnij:
